«یا أَیهَا الَّذِینَ آمَنُوا اجْتَنِبُوا کثِیراً مِنَ الظَّنِّ إِنَّ بَعْضَ الظَّنِّ إِثْمٌ وَ لا تَجَسَّسُوا وَ لا یغْتَبْ بَعْضُکمْ بَعْضاً أَ یحِبُّ أَحَدُکمْ أَنْ یأْکلَ لَحْمَ أَخِیهِ مَیتاً فَکرِهْتُمُوهُ وَ اتَّقُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ تَوَّابٌ رَحِیمٌ»[1]
ای مؤمنان از بسیاری از گمانها بپرهیزید چرا که برخی از آنها معصیت هستند و هیچگاه تجسس نکنید و هیچیک دیگری را غیبت نکند، آیا کسی از شما دوست دارد گوشت برادر مرده خود را بخورد، به یقین همه شما کراهت دارید، تقوای الهی پیشه کنید که خداوند توبه پذیر و بخشنده است.
در شأن نزول آیه آمده است:
دو نفر از اصحاب، «سلمان» را نزد پیامبر خدا صلی الله علیه و آله فرستادند تا برای آنها غذائی بفرستد. پیامبر سلمان را نزد «اسامة بن زید» که مسئول بیت المال بود فرستاد، اسامه چیزی در دست نداشت و سلمان با دست تهی بازگشت. آن دو گفتند: اسامه بخل ورزیده و سلمان هم اگر بدنبال چاه آب فرستاده شود دست خالی بر می گردد.
پیامبر به آن دو که برای تعقیب خواسته خود آمده بودند، فرمود: اثر خوردن گوشت در دهان شما می بینم، عرض کردند: ما مطلقاً امروز گوشت نخورده ایم، حضرت فرمود: گوشت سلمان و اسامه را می خوردید. سپس آیه شریفه نازل شد.[2]
در این آیه شریفه خداوند متعال علاوه بر بیان حرمت سوءظن و تجسس، از گناه اجتماعی غیبت سخن به میان آورده است و ضمن نهی از آن، به بیان مثال منفوری پرداخته و غیبت را بدان تشبیه می کند.
غیبت موجب نابودی شخصیت و زوال آبروی انسان است و آن به منزله گوشت تن اوست و چون در غیاب مؤمن صورت می پذیرد و او قادر به دفاع از خود نیست، مثل این است که وی مرده است.
تشبیه غیبت به خوردن گوشت مرده برادر که به شدّت مورد اکراه و انزجار است، نوعی رهنمون و ارشاد به لزوم تنفر از غیبت و ترغیب به ترک آن در خود نهفته دارد.
این آیه در کلمات پایانی خود، مؤمنان را متوجه توبه و استغفار از غیبت های گذشته کرده و حالت یأس احتمالی را از آنها می زداید.
آیه دیگری که در این قسمت از بحث مطرح می شود آیه حرمت اشاعه فحشاء و ممنوعیت بیان منکرات است.
«إِنَّ الَّذِینَ یحِبُّونَ أَنْ تَشِیعَ الْفاحِشَةُ فِی الَّذِینَ آمَنُوا لَهُمْ عَذابٌ أَلِیمٌ فِی الدُّنْیا وَ الْآخِرَةِ وَ اللَّهُ یعْلَمُ وَ أَنْتُمْ لا تَعْلَمُونَ»[3]
کسانی که دوست دارند زشتیها در بین مردم با ایمان شیوع یابد، عذابی دردناک در دنیا و آخرت دارند، خدای آگاه است و شما نمی دانید.
در این آیه شریفه اشاعه فحشاء و حتی میل به اشاعه آن مورد نهی واقع شده است و عذاب دردناک به عنوان اثر دنیوی و اخروی این معصیت ذکر شده است.
منتشر نمودن گناهان مؤمنان که در خفاء صورت پذیرفته و مخاطب از آن مطلع نیست، موجب مسموم شدن جو جامعه و بازشدن باب افتراء و تهمت ها شده و قبح و زشتی معصیت را شکسته، لذا خود موجبی مهم برای ترویج معاصی می باشد.
به همین دلیل اسلام دستور می دهد که هرکس گناهی مرتکب شده، حتماً بایستی آن را مخفی دارد و علنی نکند، که این خود، نوعی توبه از گناه محسوب می شود.
قال الرضا علیه السلام:
«الْمُذیعُ بِالسَّیئَةِ مَخْذُولٌ وَ الْمُسْتَتِرُ بِالسِّیئَةِ مَغْفُورٌ لَهُ»[4]
کسی که کار بد را آشکار کند، مخذول بوده و پنهان کننده آن آمرزیده است.
امام صادق علیه السلام در تفسیر آیه شریفه فوق می فرمایند:
«مَنْ قالَ فی مُؤْمِنٍ ما رَأتْهُ عَیناهُ، وَ سَمِعَتْهُ اذُناهُ، فَهُوَ مِنَ الَّذینَ قال اللَّه عزَّ و جَلَّ: انَّ الَّذینَ یحِبُّونَ انْ تَشیعَ…»[5]
کسی که در مورد مؤمنی چیزی بگوید که چشم او دیده و گوش او شنیده است. وی از کسانی است که اشاعه گناه نموده و مشمول آیه شریفه است.
پی نوشت:
[1] حجرات- 12.
[2] تفسیر مجمع البیان- جلد 5- صفحه 135.
[3] نور- 19.
[4] اصول کافى- جلد 2- صفحه 428.
[5] بحار الانوار- جلد 75- صفحه 240.
منبع: حوزه نت
گفتاری از: علیرضا بوژمهرانی*
«ما دستگاهى لازم داریم، براى اینکه در همهى ماهها، آدمهاى متخصص، با دستگاههاى فنى و چشمهاى مسلح، در مظان پیدا کردن هلال بروند جستجو کنند و پیدا نمایند و به ما بگویند و ما هم به مردم بگوییم که اول ماه٬ کدام روز است تکلیف شرعى، بر اساس ماههاى قمرى است».
این سخنان، بخشهایی از بیانات رهبر معظم انقلاب است در سال 68 و در ابتدای عهدهدار شدن رهبری نظام جمهوری اسلامی. به دلیل اهمیت بحث رؤیت هلال ماههای قمری و بنابر دستور ایشان در همان سال، ستادی برای استهلال ماه در دفتر مقام معظم رهبری آغاز به کار کرد. در ادامه، گزارشی در مورد نحوه فعالیت ستاد استهلال دفتر مقام معظم رهبری می خوانید.
هستهی علمی رکوردشکن!
شکلگیری ستاد استهلال
از ابتدای دوران رهبری حضرت آیتالله خامنهای، بنابر دستور ایشان، ستادی برای نظم بخشیدن به امر استهلال در دفتر رهبری شکل گرفت. در سالهای اولیهی کار ستاد، همکاری مستمر و منسجمی بین آن و متخصصین رؤیت هلال کشور وجود نداشت و رابطهی بین این دو، به دریافت برخی نقطه نظرات مشورتی محدود میشد. در آن سالها، گزارشهای مردمی که در موعد هلالهای مهمی همچون رمضان و شوال به ستاد استهلال واصل میشد، مستند شرعی برای اعلام آغاز ماه قمری جدید واقع میگشت و این رویه تا سال 1379 ادامه داشت.
در سال 1380، هلال جمادیالثانی 1422 ه.ق در موقعیتی قرار داشت که اگر منجّمین جمهوری اسلامی ایران موفق به رؤیت آن میشدند، چندین رکورد علمی مهم جهانی در زمینه رؤیت هلال ماه به نام ایران به ثبت میرسید. با حمایت ستاد استهلال تدارک گستردهای برای انجام این رصد انجام گرفت که خوشبختانه با موافقت همراه شد و آقایان حجتالاسلاموالمسلمین موحدنژاد و دکتر گیاهییزدی موفق به رؤیت این هلال مهم -با استفاده از دوربینهای دوچشمی قدرتمند- در منطقه «باغبر »کرمان شدند.
یک سال بعد، در تابستان سال 1381، موقعیت مشابه دیگری و اینبار برای هلال رجب 1423 بهوجود آمده بود. تجربهی ارزشمند سال گذشته، ستاد استهلال را بر آن داشت تا مجدداً از برنامهی رصد این هلال حمایت کند. به لطف الهی و به پشتوانهی تجربهی بالای رصدی جناب آقای مهندس قاضی میرسعید، ایشان موفق شدند این هلال کمنظیر را در منطقهی «زرند» در استان کرمان با دوربینهای قدرتمند رؤیت کرده و سه رکورد مهم بینالمللی در زمینهی رؤیت هلال را به نام خود و ایران به ثبت برسانند.
موفقیت در این رصدها، سرآغاز عضویت کارشناسان و رصدگران برجستهی رؤیت هلال کشور در ستاد استهلال دفتر رهبری شد. علاوهبر کارشناسانی که در ستاد استهلال عضویت ثابت دارند، در برخی موارد که حساسیت و اهمیت رصد یک هلال خاص (بهویژه هلال رمضان و شوال) زیاد باشد، از سایر اساتید برجستهی دانشگاههای کشور، متخصصین و کارشناسان استخراج تقویم و رصدگران با تجربه برای مشورت و حضور در جلسات ستاد دعوت بهعمل میآید.
انسجام تشکیلاتی
تشکیل ستادهای استانی در سراسر کشور
ارتباط و همکاری گروههای رصدی با ستاد استهلال، از سال 1380 آغاز شده بود اما در جلسات ستاد این موضوع مطرح شد که اولاً این گروهها از سطح دانش فقهی، نجومی و رصدی یکسانی برخوردار نیستند، ثانیاً در مواردی کاستیهایی در ابزار مورد نیاز برای رصد وجود دارد و ثالثاً ارتباط منظم تشکیلاتی بین این گروهها و ستاد استهلال برقرار نیست.
برای حل این مشکلات، در ستاد استهلال مرکز، دو کمیته با عنوان کمیتهی علمی و کمیتهی پشتیبانی و تشکیلات ایجاد شد. همچنین برای ارتباط نظاممند گروههای رصدی با ستاد استهلال مرکز، در تمام استانهای کشور، ستادهای استانی شکل گرفت.
کمیتهی علمی وظیفهی بررسی و اجرای طرحهای پژوهشی در زمینهی رؤیت هلال ماه، آموزش گروههای رصدی در سطح ملی و برنامهریزی علمی برای رصد هلالهای ماه را بر عهده دارد.
کمیتهی پشتیبانی و تشکیلات نیز وظیفهی سازماندهی و ارتباط با ستادهای استانی، پشتیبانی فنی و مالی از فعالیتهای کمیته علمی و ستادهای استانی و نیز ایجاد هماهنگی با سایر ارگانها و سازمانها (که در اجری برنامهی رصد هلال مؤثر هستند) را عهدهدار است.
عربستان 7 گروه، ایران 150 گروه…
تعدد گروههای رصدی ایران
یکصد و بیست تا یکصد و پنجاه گروه رصدگر برای رؤیت هلال ماه در ستاد استهلال دفتر رهبری مشغول انجام وظیفه هستند که هم از نظر کمّی و هم از نظر علمی، با کشورهای دیگر -مانند عربستان صعودی که در آن هفت گروه برای رصد اقدام میکنند- قابل مقایسه نیست. این 150 گروه ورزیده، به تلسکوپ و دوربینهای دوچشمی مجهز میشوند و برای رؤیت هلال ماه، در سختترین نقاط کشور از قلهی برخی کوهها گرفته تا بالای ابرها (در رصد با هوپیما) مشغول رصد میشوند. آنان، در لحظاتی که ملت شریف ایران منتظر اعلام زمان عید فطر یا آغاز ماه مبارک رمضان هستند، حقیقتاً خطرات را به جان میخرند و در مناطق صعبالعبور به استهلال مشغولند؛ با رصدهایی هدفمند و علمی.
آزمایشی موفق
هواپیمای نظامی حامل منجّمین ایرانی!
در ستاد استهلال اقداماتی انجام شده که در سطح دنیا بینظیر است و بعضی برای اولین بار ابداع شده و بعضی از آنها ممکن است کار اولش در جای دیگر دنیا انجام شده باشد ولی موفقیت ستاد بیشتر بوده است. به عنوان مثال، در برخی موارد ممکن است بهدلیل وجود گرد و غبار بسیار شدید و یا ابرهای متراکم در آسمان کشور، رصد برخی هلالهای مهم (بهخصوص هلال رمضان و شوال) با مشکل مواجه شود. در چنین اوقاتی، گروهی از رصدگران متبحر با استفاده از پرواز هوایی، رصد را بر فراز ابرها انجام میدهند! رصد با هواپیما، اولین بار در کشور اردن آزمایش شد که ناموفق بود، اما در ستاد استهلال ایران، رصد با هواپیما انجام و هلال ماه رؤیت شد و گزارشهای موفقی هم داشتیم.
البته این روش رصد به تنهایی مبنای تصمیمگیری برای زمان آغاز ماه قمری جدید نیست و گزارش رصدگرانی که در روی زمین به رصد میپردازند نیز مکمل آن خواهد بود.
عید مبارک!
گزارش استهلال در استانها چگونه به تأیید رهبر انقلاب میرسد؟
ستاد استهلال استانی به ریاست مشترک نماینده ولیفقیه و امام جمعه مرکز استان و استاندار تشکیل میشود. دبیر شورای سیاستگذاری ائمه جمعه استان، وظایف دبیری این ستاد را بر عهده دارد. همچنین یکی از اساتید برجستهی داشگاهی در استان و یا یکی از رصدگران با تجربه نیز در این ستاد عضویت دارد. همچنین، در هر استان چند گروه رصد هلال تشکیل میشود که در این گروهها، امام جمعه شهرستان، رصدگران با تجربه آن شهرستان را همراهی میکنند.
نتایج حاصل از فعالیت رصد هلال توسط گروههای رصدی در اختیار ستاد استان قرار گرفته و پس از بررسی مقدماتی، به ستاد مرکز گزارش میشود. در ستاد مرکز، این گزارشها توسط کارشناسان و متخصصین رؤیت هلال مورد بررسی مجدد قرار میگیرد. در صورت نیاز به داشتن اطلاعات بیشتری از چگونگی رصد هلال، تماس تلفنی مستقیم بین ستاد استهلال با گروههای رصدی مستقر در شهرستانهای مختلف برقرار شده و تمام جزئیات و مطالب مهم با دقت پرسیده و یادداشت میشود.
اعضای کمیته علمی ستاد استهلال، نتیجه نهایی بهدست آمده از رصدها را همراه با نظر کارشناسی خود در اختیار رئیس ستاد استهلال قرار داده و در همان زمان، مراتب این گزارش به استحضار رهبر معظم انقلاب تحویل داده میشود. ایشان هم در برخی موارد، پرسشهایی را در خصوص گزارش مذکور مطرح فرموده و دستوراتی را برای بررسی بیشتر صادر میکنند. مسئولین ستاد و اعضای کمیته علمی، این نکات را بلافاصله بررسی و انجام میدهند و نتیجه را مجدداً به حضرت آیتالله خامنهای گزارش میکنند.
پس از اثبات رؤیت هلال برای رهبر انقلاب اسلامی، حلول ماه شوال از طریق رسانههای جمعی به استحضار مردم شریف و روزهدار میرسد.
گزارش استهلال به دفتر مراجع ارسال میشود
ارتباط منظم و پیوسته ستاد استهلال با بیوت مراجع
باید به این مهم اشاره شود که ارتباط منظم و پیوستهای بین ستاد استهلال دفتر مقام معظم رهبری با بیوت مراجع عظام تقلید وجود داشته و در رصد هلال ماههای رمضان و شوال، نتایج بهدست آمده از رصد در اختیار حضرات مراجع قرار میگیرد. البته بیوت برخی از مراجع عظام تقلید نیز فعالیتهایی در زمینه استهلال انجام میدهند.
بارها اتفاق اقتاده است که بعضی از حضرات مراجع خودشان مستقیماً در تماس تلفنی با ستاد، گزارشها را بیواسطه دریافت میکنند و این اعتماد، به واسطه تلاش بیشائبه گروههای رصدی و حرکت ملی ستاد استهلال در چندسال اخیر ایجاد شده است. البته گاهی از سوی مراجع بزرگوار، نتایج متفاوتی اعلام میشود که آن، بهخاطر اختلاف در فتوا است. مثلاً در اینکه هلال با ابزار دیده شده است، شکی وجود ندارد اما به دلیل اینکه برخی رؤیت با چشم مسلح را معتبر نمیدانند و بعضی (مانند مرحوم حضرت آیتاللهالعظمی بهجت، مرحوم حضرت آیتاللهالعظمی فاضل لنکرانی و حضرت آیتاللهالعظمی خامنهای) معتبر میدانند، هلال ماه نو بر ایشان ثابت میشود.
در اینجا نیز باید اشاره شود که این فعالیت بزرگ با صرف کمترین هزینه و با استفاده از امکانات موجود در دانشگاهها، ادارات و سازمانهای دولتی و نیروهای نظامی و انتظامی انجام شده و از صرف هرگونه هزینهی موازی بهشدت پرهیز میشود. در مقایسهی این فعالیتها با نمونههای خارجی نیز باید گفت که در هیچیک از کشورهای اسلامی (و یا غیر اسلامی که به موضوعات نجومی رؤیت هلال علاقمند هستند) چنین برنامهریزی گستردهای برای رصد هلال وجود ندارد.
فقط مختص رمضان و شوال نیست…
استهلال در تمام فصول!
استهلال ماه نو، فقط مختص به رمضان و شوال نیست. جالب است بدانید که این کار برای تمام ماههای قمری انجام میشود! هم بنا بر جنبهی شرعی و هم از نظر اهمیت زمان آغاز هر ماه قمری و هم از حیث دستاوردهای علمی آن، این عمل هر ماه و مستمراً تکرار میشود. اگر دانشمندان و منجمان ما میتوانند در کنفرانس بینالمللی استهلال که چندی پیش در ابوظبی برگزار شد، به آقای یالوب (یکی از دانشمندان این رشته که صاحب معیار است) بگویند که ما در ایران، چهل رصد انجام دادیم که این 40 رصد، نقضکنندهی معیار شما است و معیار شما مشکل دارد، این به پشتوانه کار بزرگی است که به صورت ماهانه در ستاد استهلال انجام میشود.
پینوشتها:*عضو کمیته علمی ستاد استهلال دفتر مقام معظم رهبری
منبع: پایگاه دفترحفظ و نشر آثارمقام معظم رهبری (مدظله العالی)
مقام معظم رهبری (مد ظله العالی):
تکریم نسبت به معلم و بزرگداشت او به معنای واقعی کلمه، آثار بسیار مثبتی را در فرهنگ جامعه و تعلیم و تربیت باقی می گذارد.
اين واقعيت را نبايد از نظر دور داشت كه شيعه از فرهنگ ادعيه وزيارت بسيار غني برخوردار است ، به طوري كه هيچ يك از فرق اسلامي از اين مقدار ادعيه وزيارات بهره مند نيستند ، اين نشان از چهره معنوي تشيع وعرفاني شيعي است كه خلوص ديني وتزكيه نفس را در جامعه تشيع قوت مي بخشد.
دعا جايگاه والايي در ميان امامان (ع) داشته واز برخي از آنان ادعيه فراواني نقل شده است ، در كارنامه امام هادي (ع) نيز دعا وزيارت از نظر تربيت شيعيان وآشنا ساختن آنها با معارف شيعي ، نقش عمده اي ايفا كرده است .
اين دعا هابجز راز ونياز با خدا ، به صورتهاي مختلف ، به پاره اي از مسائل سياسي – اجتماعي نيز اشاراتي دارد ، اشاراتي كه در حيات سياسي شيعه بسيار مؤثر است وبه طور منظم ، مفاهيم خاصي را به جامعه تشيع القا كرد ه است ، اينك به چند نمونه از مسائل مطروحه در اين دعاها اشاره مي شود :
1- ايجاد پيوند ميان مردم واهل بيت (علیهم السلام)
افزون بر صلواتهاي مكرر بر محمد وآل محمد – كه در اين دعاها وتقريبا تمامي ادعيه ائمه اهل بيت (ع) وجود دارد – نسبت به ارتباط محكم وناگسستني ميان امت وآل محمد (ع) تاكيد خاصي شده است . به عنوان نمونه ، به اين قطعه اي از دعا اشاره مي گردد :
اللهم فصلِّ علي محمد وآله ولا تقطع بيني وبينهم في الدنيا والآخره واجعل عملي بهم متقبلا .
پروردگارا ! درود فرست بر محمد وآل محمد (ع) وارتباط ميان من وايشان را در دنيا وآخرت قطع مفرما واعمال مرا به خاطر ايشان قبول بفرما .
2- تاكيد بر مقام ولايت و رهبري اهل بيت (علیهم السلام)
در زيارتي كه ازامام هادي (ع) روايت شده بطور مكرر بر اين معنا تاكيد شده واهل بيت رسول خدا (ص) به معناي خاص آن كه با تعبيرهائي همچون : معدن الرحمة ، خُزّان العلم ، قادة الامم ، ساسة العباد ، أمناء الرحمان ، ائمة الهدي ، ورثة الانبياء ، وحجج الله علي اهل الدنيا والآخرة والاولي ، وصف شده اند ، همچنين در همين زيارت ، خطاب به ائمة هدي (ع) آمده .
اشهد انكم الائمة الراشدون ، المهديون ، المعصومون ، المكرمون ، المقربون ، المتقون ،الصادقون، المصطفون ، المطيعون لله ….
گواهي مي دهم كه شما امامان مرشد ،هادي ، معصوم ، بزرگوار ، مقرب نزد خدا ، پرهيزگار ، راستگو ، برگزيده ، مطيع خداوند، هستيد . ادامه اين فقرات، علاوه بر آن كه خصايصي ائمه طاهرين (ع) را بيان كرده ، شيعيان را با تعريف دقيق امام وخصوصياتي كه بايد دارا باشند اشنا مي سازد .
3- تاكيد بر مكتب اهل بيت (علیهم السلام)
در بخشي ديگر به شيعيان مي اموزد كه امامان خود را در جايگاهي بدانند كه در شهادت نسبت به آنها مي گويد :
وجاهدتم في الله حق جهاده حتي اعلنتم دعوته وبينتم فرائضه واقمتم حدوده ونشرتم شرائع احكامه وسننتم سنته …. وفصلُ الخطاب عندكم وآيات الله لديكم وعزائمه فيكم ونوره وبرهانه عندكم وامره اليكم .
(شهادت مي دهم) كه شما آنگونه كه سزاوار بود جهاد كرديد ، تا آنجا كه دعوت خداوند را آشكار نموديد ، احكام الهي را روشن ساخته ، حدود الهي را اقامه كرديد ، شريعت الهي را نشر داديد وسنتهاي خداوندي را استوار نموديد …….فصل الخطاب وآيات الهي نزد شما است وامر خداوند به شما واگذار شده ، بدين ترتيب از ديد امام ، معارف حقه الهي را تنها در مكتب اهل بيت پيامبر (ص) مي توان ياد گرفت ، در اين صورت تنها كساني بر حقند كه پيروي از مكتب وتعليمات اين خاندان پاك كرد ه باشند وگر نه مارق واز جاده حق كنار افتاده ند . فالراغب عنكم مارق واللازم لك لاحق .
4- مبارزه باظلم وستم
از آشكارترين مفاهيم مقبول شيعه ، مبارزه با ستم است . اين مطلب به روشني در دعاهاي رسيده ازامام هادي (ع) به چشم مي خورد دعائي مانند (( دعاء المظلوم علي الظالم )) به طور مستقل دعائي است كه از خداوند بر ضد ستم ستمكاران وجباران استمداد شده است ، اين درست است كه در دعاي مذكور ، از ميان بردن ستم به خدا واگذار شده ، ولي در واقع ، مي تواند هدف از آن را ، آگاه كردن مردم ازوجود ستم ووجوه مختلفه آن در جامعه دانست كه اين خود قدم اساسي براي از ميان بردن آن است اين دعا به دنبال ستم واهانتي كه از طرف متوكل نسبت به امام هادي (ع)روا داشته شد از سوي آن حضرت انشا شد كه آشكار را جنبه سياسي دارد كه متن دعا چنين است:
فها انا ذا ياسيدي مستضعف في يديه مستضام تحت سلطانه مستذل بِعِنائهِ مغلوبٌ مبغى علىَّ مغضوبٌ وَجِلٌ خائفٌ مُرَّوَعٌ مقهور … فاسئلك يا ناصر المظلوم المبغىِّ عليه إجابةَ دعوتي ، فصلِّ علي محمد وآلِ محمد وخُذهُ منْ مامِنهِ أخْذَ عزيزٍ مقتدر وأفجأهُ فى غفلته مفاجئة مليك منتصرٍ واسلبه نعمته وسلطانه وأفضض عنه جموعه وأعوانَهُ ومزِّق ملكه كلّ ممزق …. وأقصمهُ يا قاصمَ الجبابرة وأهلكه يا مهلك القرون وأبرهُ يا مبيرَ الامم الظالمةِ وأخذلهُ يا خاذلَ الفئات الباغية .
منبع:سایت امام هادی(علیه السلام)
مدیریت خود
یکی از نیازهای اساسی ما برای رسیدن به هدفهای مهمی که در آینده طراحی کردهایم، توانایی مدیریت خود و سرمایههایی است که خداوند در اختیار قرار داده است. شما افراد زیادی را میشناسید که با وجود برخورداری از هوش بالا و قدرت یادگیری شگفتانگیز، حتی موفق به گرفتن دیپلم هم نمیشوند و مسیر زندگیشان به سمت شکست پیش میرود. اشکال اساسی این افراد، کم آوردن در برابر مشکلات و ناتوانی در پرش از موانعی است که سر راه آن ها قرار میگیرد.
نقشه بهشت
در دنیای واقعی، به ازای کاری که آدمها انجام میدهند، مزد داده میشود. در دنیای معنوی هم وضعیت مشابه وجود دارد. این جمله را زیاد شنیدهاید که: «بهشت را به بها میدهند نه بهانه.» زندگی خوب، مدیون تلاشها و رفتارهایی است که امروز انجام میدهیم. تصور کنید شما اراده میکنید از دبیرستان به مدت حدود ده سال خوب درس بخوانید و در مقابل یک عمر از این تلاش خود بهرهمند شوید. خلاصه اینکه ما به ازای کارهای خوب یا ناپسند، نقشه موفقیت یا شکست را طراحی و طی میکنیم.
پیشنهاد روزانه
پیشنهادهای خداوند از نظر زمانی با هم تفاوت دارند. برخی از کارهایی که از ما میخواهد ممکن است در طول عمر ما یک دفعه اتفاق بیفتد مثل رفتن به حج آن هم اگر از نظر مالی وضعیت خوبی داشتیم. بعضی دیگر، سالی یک بار است مثل روزه و بعضی دیگر به صورت ماهانه و هفتگی است، مثل نگه داشتن حرمت ماههای خاص و نیز رغبت به شرکت در نماز هفتگی جمعه؛ اما بعضی از پیشنهادهای خداوند برای ما یک داروی روزانه است. حتی برخی از آن ها را روزی چند بار باید مصرف کنیم؛ همانطور که سه وعده غذا در شبانهروز در برنامه ما گنجانده شده است.
نماز، پیشنهادی ویژه
نماز در بین دستورهای خداوند یک پیشنهاد ویژه است. همه حواشی آن هم حساب شده و دقیفا هماهنگ با نیازهای جسمی و روحی ماست؛ مثل اینکه روز خود را با این رفتار شروع کنیم، به تمیزی پوشاک خود توجه داشته باشیم، تمرین کنیم که کارهای جمعی انجام بدهیم، یاد بگیریم که زبان و جهت اشتراکی در زندگی با آدمهایی از دین خود داشته باشیم. نماز، با جملهها و کلمههایی تنظیم شده که دقت در آنها ما را از بنبستهای فکری و روانی خارج میکند و ارتباط ما با یک اسپانسر و حامی بزرگ ایجاد میکند.
پساندازی به نام نماز
نماز علاوه بر تهیه نیازهای روحی روزانه ما، قابلیت ذخیره شدن و پسانداز برای یک برنامه ابدی را هم دارد. نمازی که امروز خوانده میشود، علاوه بر تاثیر آن در زندگی روزمره، به نام ما ثبت و برای همیشه میماند. این وعدهای است که در آیه 110 سوره بقره آمده است: «وَ أَقیمُوا الصَّلاةَ وَ آتُوا الزَّکاةَ وَ ما تُقَدِّمُوا لِأَنْفُسِکُمْ مِنْ خَیْرٍ تَجِدُوهُ عِنْدَ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ بِما تَعْمَلُونَ بَصیرٌ ؛ و نماز را به پا دارید و زکات را بدهید و هر گونه نیکى که براى خویش از پیش فرستید، آن را نزد خدا باز خواهید یافت آرى، خدا به آنچه مىکنید بیناست.»
نماز و مدیریت رفتار
زمانی که رفتار نماز را انتخاب میکنیم، همزمان خود را با مدیریت چندگانه روبرو کردهایم: مدیریت زمان، مدیریت مکان، مدیرت رفتار و مانند آن. اگر یادتان باشد در ابتدا گفتیم که برای موفقیت نیازمند مدیریت خود هستیم. مجموعه این مدیریتها در نماز دیده میشود که مهمترین آن ها مدیریت رفتار است. وقتی نماز در زندگی ما باشد، رفتارهای ناپسند از زندگی حذف میشوند؛ همان رفتارهایی که مانند قارچ سمی در مسیر موفقیت رشد میکنند. رفتارهای خلافی که به شکلهای گوناگون قابل اجرا هستند. خداوند در یک آیه بسیار زیبا، انس با نماز را وسیلهای برای دور شدن از مزاحمهای واقعی موفقیت میداند و میفرماید: «آنچه از کتاب به سوى تو وحى شده است بخوان، و نماز را برپا دار، که نماز از کار زشت و ناپسند بازمى دارد، و قطعاً یاد خدا بالاتر است، و خدا مى داند چه مى کنید».1
نماز و امنیت روانی
آرامش خاطر و داشتن زندگی مطمئن با کمترین استرس، از دستاوردهای انس با نماز است. در آیهای میخوانیم: «إِنَّ الَّذینَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ وَ أَقامُوا الصَّلاةَ وَ آتَوُا الزَّکاةَ لَهُمْ أَجْرُهُمْ عِنْدَ رَبِّهِمْ وَ لاخَوْفٌ عَلَیْهِمْ وَ لا هُمْ یَحْزَنُونَ؛ کسانى که ایمان آورده و کارهاى شایسته کرده و نماز بر پا داشته و زکات داده اند، پاداش آنان نزد پروردگارشان براى آنان خواهد بود و نه بیمى بر آنان است و نه اندوهگین مى شوند»2. نکته مهمی که در این پیشنهاد خداوند دیده میشود این است که از ما میخواهد: هم نماز بخوانیم و هم دیگران را به نماز دعوت کنیم!
…………………………………………………..
1. عنکبوت: 45
2. بقره:277